Kanunçylygy kämilleşdirmek döwlet gurluşyny ösdürmegiň esasy ugrudyr. Wagtyň geçmegi bilen, durmuşyň we döwletdäki özgerişleriň täsir etmegi netijesinde, Konstitusiýanyň käbir kadalary könelip, jemgyýetiň ösüşini, onuň öňe tarap okgunly hereket etmegini bökdeýär. Şoňa görä-de, dünýä tejribesinde Konstitusiýa düzedişleri girizmek we onuň esasy kadalaryny özgertmek arkaly konstitusion reformalaryň dürli görnüşleri ulanylýar. Ýurdumyzyň Konstitusiýasy hem birnäçe reformalary başdan geçirdi. Bu reformalar şol döwrüň sosial-ykdysady we syýasy ösüşine degişli möhüm wezipeleriň berjaý edilmegine gönükdirilýär. 2008-nji ýylyň 26-njy sentýabrynda Esasy Kanunymyzyň täze redaksiýasy kabul edildi. Ol ýurdumyzyň durnukly ösüşiniň kepili boldy. Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 22-nji maddasynda «Türkmenistanyň özygtyýarly döwlet hökmündäki nyşanlary — Döwlet baýdagy, Döwlet tugrasy, Döwlet senasy bardyr» diýlip bellenilýär. 2017-nji ýylyň 9-njy oktýabrynda Gahryman Arkadagymyzyň gol çekip, tassyklamagy bilen, «Türkmenistanyň Zähmet kodeksine üýtgetme girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Bu kanuna laýyklykda, her ýylyň 18-nji maýy Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni diýlip yglan edildi. Baýdak döwletiň nyşany, halkyň gadymy däpleriniň, adatlarynyň görkezijisi hasaplanylýar. Türkmenistanyň Döwlet baýdagynda türkmen halkynyň mukaddes ýörelgeleri jemlenendir. Ýaşyl Baýdagymyzdaky Aýyň şekili mukaddes Garaşsyzlygymyzyň, ýurdumyzdaky abadançylygyň, asudalygyň, bäş ýyldyz biziň bäş müň ýyllyk taryhymyzyň bäş eýýamynyň we bäş welaýatymyzyň, arassa, parahat, asuda asmanymyzyň nyşanlarydyr. Haly gölleri halkymyzyň milliligini, ajaýyp sungatyny, ynsanperwer ýörelgelerini, zeýtun ýapraklary bolsa Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygyny, dünýäde parahatçylyk ugrunda çykyş edýän döwletdigini aňladýar.

Derýalar hakda gyzykly maglumatlar, planetamyzyň işleýşi barada has giňişleýin öwrenmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Derýalar dürli ululykda bolup biler, ýöne olaryň hemmesi ekosistemada möhüm rol oýnaýar. Ýeri gelende aýtsak, häzirki wagtda adama daşky görnüşi bilen baglanyşykly köp sanly emeli suw akymyny görüp bilersiňiz. Gadymy döwürlerden bäri derýalaryň energiýasy adam tarapyndan ykdysady işlerde ulanylýar. Suw desgalary ajaýyp mysaldyr. Amazon dünýäniň iň bol suwly derýasydyr. Basseýniniň meýdany 7 million km²-den geçýär. Häzirki wagtda bütin dünýäde suwasty derýalar köp. Şol bir wagtyň özünde, şeýle ýaşaýyş şertlerine takyk uýgunlaşdyrylan balyklar ýaşaýar. Russiýa Federasiýasynyň iň arassa derýasy Irtyş hasaplanýar. Gyzykly maglumat, Amazonyň üstünden diňe 1 köpri guruldy. Dünýäde 17 döwletde hemişelik akýan derýa ýokdur. Her ýyl derýalardan deňizlere we ummanlara takmynan 16 milliard tonna toprak we daş geçýär. Kongo derýasy planetanyň iň çuň ýeridir. Käbir ýerlerinde çuňlugy 230 m-den geçýär. Iň hapa derýa Awstraliýadaky Korol derýasydyr. Wenesuelanyň Katatumbo derýasynyň guýýan ýeri köp sanly ýyldyrymlar özüne çekýar. Häzirki wagtda dünýäde “Don” ady bilen 6 derýa bar. Her ýyl Hindistanyň Kosi derýasy täze ugur boýunça akýar. Derýalaryň iň köp mukdary Finlýandiýada hasaba alyndy – 650. Iň giň derýa Günorta Amerikanyň La-Plata derýasydyr. Käbir ýerlerde ini 220 km-e ýetýär. Dün­ýä­dä­ki kä­bir der­ýa­lar ýy­lyň bel­li döw­rün­de gu­ra­ýar. Di­ňe ýa­gyn­ly möw­süm­de ak­ýan şeý­le der­ýa­la­ra Günor­ta Ýew­ro­pa­da, Gü­nor­ta Ame­ri­ka­da, Af­ri­ka­da we Awst­ra­li­ýa­da ga­bat gel­mek bol­ýar. Şu­ňa meň­zeş der­ýa­lar adat­ça de­ňiz­den ýa-da um­man­dan uzak­da­ky giň düz­lük­ler­de bol­ýar. Kä­bir der­ýa­la­ryň bol­sa gu­rap ga­la­ny­na müň­ler­çe ýyl bo­lup­dyr.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe esasy ähmiýet berilýän ugurlaryň biri-de sanly ykdysadyýete geçmeklikdir. Bilşimiz ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzda «Türkmenistanda 2020 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny» durmuşa geçirmek boýunça uly işler alnyp barylýar, ýagny ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklaryna sanly ulgamy ornaşdyrmak bilen bagly meseleler döwlet syýasatynyň möhüm ugruna öwrüldi. Amala aşyrylýan işleriň netijesinde milli ykdysadyýetimiziň pudaklary bilen bir hatarda, döwlet we ýerli häkimiýeti dolandyryş ulgamynda hem sanly ykdysadyýetiň ornaşdyrylmagynyň we ösdürilmeginiň ygtybarly kadalaşdyryş-hukuk binýady döredildi.  «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» maglumat tehnologiýalaryny giňden peýdalanmagyň hasabyna, halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň, ýurdumyzyň durmuş ulgamynyň netijeli hereket etmegine gönükdirilendir. Konsepsiýanyň wezipelerinde, döwlet we ýerli öz-özüňi dolandyryş ulgamlarynda uly maglumat binýadyndan peýdalanyp, netijeli çözgütleriň kabul edilmegine oňyn täsir edýän elektron hökümet ulgamyny kämilleşdirmek we sanly hökümet ulgamyny ornaşdyrmagy ýaýbaňlandyrmak ugurlarynda, býujet ulgamynda sanly tehnologiýalaryň paýyny artdyrmakdan ybarat bolup durýar. Sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi ýurtda uzak möhletleýin ykdysady ösüşi we ýokary öndürijiligi gazanmaga ýardam berýän netijeli ulgamlaryň ornaşdyrylmagyna, adamlara edilýän jemgyýetçilik hyzmatlarynyň hiliniň ýokarlanmagyna we kämil görnüşleriniň ýola goýulmagyna, halkyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň özgerdilmeginde tehnologiýalar bilen bagly töwekgelçilikleriň peselmegini üpjün etmek bilen, internet ulgamynyň mümkinçilikleriniň giňeldilmegine ýardam berýär. Umuman aýdylanda, sanly ykdysadyýet — munuň özi, innowasion tehnologiýalaryň esasynda gurnalan ykdysady gatnaşyklaryň ulgamy bolup, şol bir wagtyň özünde harajatlaryň tygşytlanylmagy bilen bir hatarda, girdejileriň täze çeşmelerini ýüze çykaryp, ykdysady netijeliligiň we ösüşiň möhüm şerti bolup durýar. Sanly giňişligiň aýratynlygy bolup, harytlary bazarlara dessin çykarmak we sarp edijiler üçin ähli amatlyklary döretmek mümkinçilikleriň artmagy çykyş edýär. Beýle diýilmegi, onlaýn düzgüninde hödürlenýän harytlaryň we hyzmatlaryň internet ulanyjylaryň ählisi üçin elýeterliligi bilen häsiýetlendirilýär. Şeýlelikde, sanly ykdysadyýet harytlaryň we pul serişdeleriň dolanyşygynyň täze tizligi, harytlaryň hem-de hyzmatlaryň ýokary hili we olara laýyk gelýän sarp edijiler üçin döredilýän amatlylygyň derejesi bilen adaty ykdysadyýetden tapawutlanýar.

Täze resminamada ýaşlary, ýaşlar guramalarynyň wekillerini we ýaşlaryň syýasatyny alyp barýan döwlet işgärlerini özara alyş-çalyş etmek; ýaşlar işleri boýunça iki döwletiň çäklerinde guralýan halkara maslahatlara we seminarlara gatnaşygy giňeltmek; bu ugurda tejribeleri we filmleri alyş-çalyş etmek; iki döwletiň çäklerinde geçirilýän ýaşlaryň festiwallaryna gatnaşmak ýaly anyk ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek göz öňünde tutulýar. Ýeri gelende bellesek, Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynda 2010-njy ýylda açylan kafedra arkaly türkmen talyplary indi 10 ýyldan gowrak wagt bäri hindi dilini öwrenýärler. Ynsanperwer ulgamda Tehniki we ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hindi maksatnamasynyň hem-de Medeni aragatnaşyklar boýunça hindi geňeşiniň çäklerinde alnyp barylýan hyzmatdaşlyga hem uly orun degişlidir. Bularyň ählisi iki ýurduň halklarynyň arasyndaky göni gatnaşyklary işjeňleşdirmäge ýakyndan ýardam berýär.

Habar berşimiz ýaly, şu gün Prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň we Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň bilelikdäki mejlisini geçirdi. Oňa Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleri hem gatnaşdy. Mejlisiň başynda çykyş eden Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa täze, 2023-nji ýylyň nyşanynyň teklip edilýän taslamasyny Prezident Serdar Berdimuhamedowyň garamagyna hödürledi. Mejlisiň ýolbaşçysynyň belleýşi ýaly, 2023-nji ýylyň «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar» ýyly diýlip atlandyrylmagy mynasybetli taýýarlanan nyşanyň taslamasy tegelek Zemin şekilinde bolup, onda täze dogup gelýän Günüň şöhlesi bütin jahana we berkarar döwletiň, Garaşsyz, Bitarap ýurduň asudalygyny we bagtyýarlygyny aňladýan Türkmenistanyň kartasyna ýalkym saçýar. Ýaşyl reňk ösüşi, özgerişi we bahar paslyny alamatlandyryp, ol türkmen halkynyň bagtyýarlyk zamanasyny şöhlelendirýär. 2023-nji ýylyň nyşanynda ýurduň kartasynyň ýokarsynda guşuň keşbini hem-de ýaşajyk pyntyjagy ýatladýan şekil ýerleşdirilen. Ol Türkmenistany öňe sary alyp gitjek ýaşlaryň watançylyk duýgularynyň mysaly hökmünde suratlandyrylýar. Gyzyl, ýaşyl, sary, benewşe, gök reňklerdäki älemgoşar öwüşginli gül ýaprajyklarynda ýurduň bäş welaýatynyň haly gölleri ýerleşdirilip, ol türkmen halkynyň jebisliginiň manysyny berýär. Nyşanyň aşagynda «2023» diýen ýazgy we onuň taraplarynda ösüp gelýän ýaşajyk pyntykly şahalar ýerleşdirilen. Bu bolsa 2023-nji ýylda ýurtda ösüp gelýän ýaşlara uly ähmiýet beriljekdiginiň alamaty hökmünde beýan edilýär. Nyşanyň umumy mazmuny Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ak ýoly bilen, Prezident Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda bütin türkmen halkynyň jebis bolup, ýaşlar bilen geljekde ata Watanyň gülläp ösmegi ugrunda gujurly we gaýratly zähmet çekjekdigini suratlandyrýar. Prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowanyň aýdan maglumatlaryny diňläp, Milli Geňeşiň Mejlisi tarapyndan teklip edilýän 2023-nji ýylyň şygaryny we nyşanyny goldady hem-de tassyklady. Döwlet Baştutany 2023-nji ýyly «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar» ýyly diýip yglan edip, täze ýylyň şygaryny we nyşanyny metbugatda hem-de teleýaýlymlarda ýerleşdirmegi tabşyrdy.